Ze geven hun tijd om huiswerk alvast op school te doen ervoor op en maken heel wat kilometers om aanwezig te kunnen zijn. Debatfanaten gaan voor een goed debat, dat ze desnoods mogen verliezen. ‘Het gaat om de “reis” die leerlingen daarin maken.’
Vanaf de derde klas staat debatteren als onderdeel van het vak Nederlands wekelijks op het rooster op de Goese locatie van het Calvijn College. Docent Nederlands en debatcoach Martijn Knook is overtuigd van het belang van leren debatteren. Hij steekt er op school al vijftien jaar veel tijd en energie in. Leerlingen moeten leren als christen hun mening te vormen, om te presenteren en overtuigend te spreken. ‘Deze tijd vraagt om goed uit te kunnen leggen waar je qua identiteit voor staat en gaat.’
Leren debatteren
Het is niet zo moeilijk om ergens iets van te vinden en dat te ventileren. In het openbaar op een respectvolle manier een goed onderbouwde mening durven geven, vraagt echter om het aanleren en oefenen van denk- en spreekvaardigheden. Naast de reguliere lessen kunnen leerlingen zich ook aansluiten bij de debatclub. Clubleden bereiden zich onder de inspirerende leiding van de debatcoach voor op debatwedstrijden. De laatste wedstrijd, een eerste voorronde van de Benelux Debatcompetitie, is nog maar net achter de rug. De debaters uit Goes hebben daar een goede score neergezet.
‘Deze tijd vraagt om goed uit te kunnen leggen waar je qua identiteit voor staat en gaat’
Martijn Knook
Enthousiast geven vier van hen aan waarom ze lid zijn van de debatclub. ‘Je mist echt iets als je daar niet aan meedoet’, vindt Bjorn. ‘Het heeft mij zoveel verder gebracht.’ Hij geniet enorm van discussies. ‘Maar,’ geeft hij eerlijk toe, ‘ik had altijd een grote mond. Ik heb geleerd dat het belangrijk is om een moment te kiezen en niet altijd aan het woord te zijn.’ Jael vindt het leuk dat ze erin slaagt haar standpunt steeds beter te verwoorden. Debatteren geeft haar weinig spanning. ‘Het is meer de spanning dat ik per ongeluk onterecht zeg dat ik voor of tegen de stelling ben.’
Veilige setting
Mara en Rhodé kijken soms verbaasd naar zichzelf: zomaar op een podium staan en frank en vrij je stelling verdedigen – daar durfden ze vroeger niet eens aan te denken. Mara doet dat als het moet voor vierhonderd luisteraars. Rhodé geeft aan dat ze veel steun heeft aan de feedback van de coach. Ze weet nu hoe het moet. ‘Bij de debatclub lacht niemand je uit als je iets verkeerd zegt. Er heerst een fijne sfeer.’
De docent benadrukt eveneens het grote belang van een veilige setting waarin leerlingen kunnen groeien in hun vaardigheden. ‘Debatteren biedt groeimogelijkheden in overvloed.’ Hij denkt dan aan persoonsvorming, het ontwikkelen van gezond zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen, het stimuleren van vaardigheden als analytisch en kritisch denken en spreekvaardigheid. Voor heel slimme leerlingen is het goed om te leren omgaan met feedback. ‘Ze zijn niet gewend dat ze weleens niet als beste uit de bus komen.’
Burgerschap
In de toernooien kruisen de reformatorische leerlingen de degens met andersdenkende jongeren. De debatcoach ervaart dat mede in het kader van burgerschapsvorming als zeer waardevol.
‘Leerlingen leren vanuit verschillende perspectieven naar een kwestie te kijken. Ze maken kennis met jongeren die anders denken en leren hen respecteren.’ Een onderwerp als lhbtiq+ ligt gevoelig, doordat het team van een niet-christelijke school uit meerdere van deze mensen bestaat. ‘Het is belangrijk dat onze leerlingen over die kwesties leren nadenken vanuit christelijk perspectief.’
‘Een dag kan ook geslaagd zijn als de leerlingen hebben genoten, geleerd en verder kunnen groeien’
Martijn Knook
Tijdens en na de debatten ervaren deelnemers een respectvolle bejegening. Net na de coronacrisis krijgt het team van het Calvijn College een compliment voor respectvolle manier van debat voeren. De jury merkt dan op dat Tweede Kamerleden hier veel van kunnen leren. Bjorn oefent in ieder geval alvast voor de tijd dat hij in het parlement komt. Rhodé zegt dat ze intussen meer belangstelling heeft gekregen voor politieke debatten.
Verbinding
Knook is dankbaar voor de ruimte die de schooldirectie hem en de leden van de debatclub biedt. Hij kan als inspirerende kartrekker de leerlingen coachen. Dat geeft hem energie om ook op zaterdag met een busje debaters naar een wedstrijd te gaan. ‘De verbinding die we dan ervaren – dat krijg ik ook terug van de deelnemers – is zo waardevol.’
Het team hoeft niet altijd een prijs te winnen. Als het gebeurt, dan eten ze taart. ‘Een dag kan ook geslaagd zijn als de leerlingen hebben genoten, geleerd en verder kunnen groeien.’ Het gaat hem om de “reis” die de leerlingen hierin maken.
Toernooien
De Benelux Debatcompetitie voor Nederland en Vlaanderen wordt georganiseerd door de DebatUnie. Deze competitie staat open voor leerlingen van alle middelbare scholen.
Bovenbouwleerlingen van het Calvijn College doen ook mee aan het Nederlands Kampioenschap debatteren. Dat is een groot toernooi, georganiseerd door het Nederlands Debat Instituut, waaraan tachtig Nederlandse scholen meedoen. Er zijn drie voorrondes en de beste scholen daarvan gaan door naar de finale, die uiteindelijk een kampioen oplevert.
Er bestaat ook een Nederlands kampioenschap voor de onderbouw: Op weg naar Het Lagerhuis van BNNVARA. Knook beschouwt dit als een wedstrijd op instapniveau, waarbij het meer om de show dan om de inhoud gaat.
Beter een goed debat verliezen, dan een slecht debat winnen
Als de tegenstander het goed doet, gaat het eigen niveau ook omhoog. Stel: het winnende team scoort in een goed debat 300 punten en het verliezende team 298, terwijl een slecht debat voor de winnaar 260 en voor de verliezer 248 punten oplevert. De verliezer van het goede debat scoort meer punten dan de winnaar van een slecht debat. Door tegen kwalitatief goede tegenstanders te debatteren, is het mogelijk om van de drie debatrondes er twee te verliezen en alsnog in de top-3 te staan.