• Artikel overig
Alice Middelkoop-Stijsiger

Digi-skills voor een leeg hoofd

Misschien wel het belangrijkste gereedschap van de leraar: de laptop. Ooit een leuk extraatje, nu onmisbaar voor vrijwel alle taken. Dat stelt docenten ook voor uitdagingen. Twee experts delen hun inzichten hoe je de digidraak de baas blijft en voor je laat werken.

Toch gaat het gesprek met Jan Tijssen en Anne van der Galiën, beide ICT-docent op het Hoornbeeck College, niet als eerste over apps of apparaten. Van der Galiën graaft liever een spa dieper: ‘Hoe ga je met dingen om die op je afkomen? Iedereen maakt thuis en op het werk van alles mee en we proberen allemaal zo goed mogelijk overzicht te houden. Ons werkgeheugen heeft maar beperkte capaciteit en als onze werklast opstapelt, blijven we denken aan taken die we moeten doen. Dan sta je altijd aan en kun je er ook niet zijn voor de mensen thuis. Bovendien: voor een beetje out-of-the-boxdenken heeft je hoofd veel ruimte nodig en creativiteit is niet alleen bij ons IT-vak nodig. Het is dus handig om techniek voor je te laten werken, zodat je hoofd leger wordt.’

Vaardigheden

Lesgeven is bij uitstek een taak waarin veel prikkels op je afkomen’, stelt Tijssen. ‘Ga maar na wat we impliciet allemaal qua digitale vaardigheden van docenten verwachten’, vervolgt Tijssen. ‘Lessen voorbereiden, digitale opslag beheren, het digibord gebruiken, presentie van leerlingen registreren, huiswerk communiceren, opdrachten klaarzetten in de online leeromgeving, nakijken, feedback geven, overzicht houden, samenwerken, communiceren via verschillende kanalen, en last-but-not-least alle AI-ontwikkelingen bijhouden.’

Tijd

Dan nog komen beide ICT’ers docenten tegen die met droge ogen beweren: ‘Ik heb niets met ICT.’ ‘Uiteraard kun je een aantal taken op papier bijhouden’, relativeert Van de Galiën, tegelijk kun je als docent niet zonder digi-skills. Tijssen ziet dat ‘als een hobbel’ voor de docenten die een aversie hebben tegen ICT, terwijl hij veel kansen ziet om met ICT je werk te verlichten. ‘Dat is niet alleen goed voor je hoofd, maar levert ook extra tijd voor de begeleiding van studenten.’

Net zoals de bus van de timmerman niet vanzelf ingericht en opgeruimd blijft, zul je als docent regelmatig tijd moeten investeren in het op orde houden van je laptop. De inrichting ligt voor een groot deel bij de docent: je moet zelf instellingen van applicaties inregelen en bijvoorbeeld to-dolijstjes uit Teams of Outlook gebruiken. Ook een goede opslag van bestanden verdient aandacht, aldus Tijssen: ‘Zorg voor een structuur die jaren mee kan, bijvoorbeeld in cohorten of vakcodes. En vooral: wees consequent in je organisatie.’

‘Wil je serieus aan de slag om je hoofd leeg te maken, dan moet je aan de slag met Getting Things Done (GTD)’, vertelt Van de Galiën enthousiast. Hij maakt er al jaren gebruik van en het helpt hem overzicht te houden bij de meerdere taken en rollen die hij heeft. Kortom, wil je efficiënt en effectief werken, dan gaat het niet alleen om het inzetten van de nieuwste gadgets inzetten, maar allereerst het vinden van een manier om overzicht te houden. Een methode voor het stroomlijnen van het proces en ook het organiseren van je laptop is aan te bevelen, zodat dit gereedschap voor je werkt als een geoliede machine.

Kracht van GTD voor docenten

Wat is GTD? Getting Things Done (GTD) is een tijdmanagementmethode, ontwikkeld door David Allen en helpt je om je taken te organiseren, zodat je efficiënter kunt werken en minder stress ervaart.

  1. Verzamelen
    Verzamel alles wat je aandacht trekt of wat je moet onthouden. Dit kan variëren van taken en ideeën tot notities en documenten. Van der Galiën benadrukt dat het belangrijk is om alles uit je hoofd te halen en in een betrouwbaar systeem te stoppen.
  2. Verduidelijken
    Bekijk elk item dat je hebt verzameld en beslis wat de volgende actie moet zijn. Als een taak minder dan twee minuten duurt, doe het dan onmiddellijk. Als het langer duurt, voeg het dan toe aan je takenlijst.
  3. Organiseren
    Organiseer je taken op basis van prioriteit en context. Gebruik labels en categorieën om je taken te groeperen. Dit kan je helpen om je focus te behouden en je productiviteit te verhogen.
  4. Reflecteren
    Neem regelmatig de tijd om je systeem te herzien en te reflecteren op je voortgang. Dit kan je helpen om eventuele knelpunten te identificeren en je aanpak indien nodig aan te passen.
  5. Doen
    Kies een taak uit je georganiseerde systeem en ga aan de slag. Met een duidelijk overzicht van je taken kun je met vertrouwen en focus werken.

Beheren van je digitale omgeving

  1. Gebruik Microsoft-apps: Maak gebruik van digitale hulpmiddelen, bijvoorbeeld Outlook, To Do om je persoonlijke taken te organiseren en Forms voor vragenlijsten of toetsen.
  2. Overwin weerstand tegen technologie: Het kan een uitdaging zijn om nieuwe technologieën te verkennen, maar het is de moeite waard om de voordelen te benutten.
  3. Beheer je e-mails effectief: Houd je inbox georganiseerd door e-mails direct te verwerken en te categoriseren.
  4. Gebruik de juiste browser: Microsoft Edge is aan te bevelen als je werkt in een Microsoft-omgeving. Edge werkt beter samen met Microsoft-applicaties dan andere browsers.
  5. Sla al je bestanden op in de cloud: zoals bijvoorbeeld One Drive. Maar zorg er wel voor dat je een goede structuur hebt voor het opslaan van je bestanden.
  6. Maak tijd vrij om je digitale omgeving te organiseren: Het kost tijd om je digitale omgeving goed te organiseren.
  7. Pas je energie aan je taken aan: Gebruik je energieniveaus om te bepalen welke taken je op verschillende momenten van de dag aanpakt.

Terug naar overzicht