• Thema-artikel
Joke van Winkel

Ieder zijn eigen taak en rol - samenwerking tussen ouders en leerkrachten

Ouderbetrokkenheid bevorderen en opkomen voor de vrijheid van onderwijs, daar staat de Reformatorische Oudervereniging (ROV) voor. Beleidsmedewerker Gerdien Lassche: ‘Als ouders en leerkrachten een fijn contact hebben, scoren kinderen hoger op emotioneel welbevinden. Je bent als school een gemeenschap en ieder heeft daar een eigen taak en rol in.’

‘De ROV spreekt namens de ouders met onder andere het ministerie van OCW, de Onderwijsraad en de Eerste en de Tweede Kamer over het belang van de vrijheid van onderwijs. We hebben invloed op de beleidsstukken van OCW en het werkprogramma van de Onderwijsraad’, legt de beleidsmedewerker uit. ‘Daarnaast worden we door ouders benaderd met allerlei vragen: hoe kan ik het beste helpen met huiswerk en aansluiten bij de uitleg op school, mag ik geestelijke liederen aanreiken of bemoei ik me dan te veel met het programma, wat kan ik doen als ik het een groot risico vind dat er te weinig begeleiding met een excursie meegaat?

Ten tweede wil de ROV de ouderbetrokkenheid op scholen vergroten, zodat er meer verbinding is tussen school en thuis. Hiervoor geeft de ROV trainingen aan onder andere de mr, de adviesraad of het team van een school. We geven lezingen en workshops aan ouders en organiseren laagdrempelige koffieochtenden. Als derde kunnen ouders bij de ROV hun vragen stellen, waarbij we als onafhankelijke partij kunnen meedenken en adviseren. Altijd in het belang van een goede verstandhouding en harmonie. Deze vragen gaan dan bijvoorbeeld over de schooltijden of het schooladvies.’

‘Durf ermee naar buiten te komen als het niet goed gaat’

Gerdien Lassche

Wensenlijstje

School en thuis zijn duidelijk gescheiden. Lassche: ‘Professor De Winter heeft bij onze vereniging een lezing gehouden over de verschillende schillen rondom het kind. De eerste schil zijn de ouders; hoe ouder een kind wordt, hoe meer schillen er om het kind heen komen. Het verschil tussen onderwijs en opvoeding moet duidelijk blijven. In mijn visie hoort seksuele vorming en omgaan met social media vooral thuis een plaats te krijgen. Alle ouders gaan hier thuis anders mee om, ook in het kijken naar filmpjes, en voor leerkrachten is het best lastig om hier met kinderen over te praten en tegelijk alle ouders in hun waarde te laten. Bovendien is er een groot kennisverschil tussen de leerlingen en is dit meer een opvoedingsvraagstuk.’

De ROV pleit wel voor het zoeken naar verbinding tussen school en thuis. ‘Praat aan het begin van het schooljaar met de ouders. Kom erachter wie zij zijn, wie hun kind is en wat zij belangrijk vinden. Het gaat er niet om een wensenlijstje te presenteren. Ouders moeten ook de gewoontes en regels van de school weten en positief met hun kinderen over de leerkracht spreken. Ouders moeten niet vertellen hoe de leerkracht de uitleg moet doen, maar leerkrachten dienen wel te begrijpen waarom ouders zich zorgen maken. Lastige ouders bestaan niet. Als ouders dingen zeggen die jij persoonlijk lastig vindt, komt dat vaak voort uit zorg voor hun kind of uit eerdere (negatieve) ervaringen met hun kinderen of uit hun eigen schooltijd. Neem datgene waar ouders mee komen dan ook altijd serieus.’

Alles perfect

‘Wanneer er maatschappelijke problemen rondom jongeren spelen, legt de overheid die snel op het bordje van de school’, gaat Lassche verder. ‘Of het nu gaat om spijbelen, roken, voeding, seksualiteit of wat dan ook, vaak krijgt het onderwijs hier een taak toebedeeld. De school wordt gezien als een instituut waar alle kinderen komen en waarlangs je de ouders kunt bereiken. Ik vraag me weleens af of dat altijd goed is. De school is er voor het onderwijs en moet zich in eerste instantie richten op de cognitieve ontwikkeling en sociale vaardigheden en vorming. Wat ik wel positief vind, is als ouders zelf opvoedingsvragen in de school brengen. Bijvoorbeeld: hoe kan ik duidelijk en consequent zijn tegenover mijn mondige kind, hoe ga ik om met regels stellen, hoe geef ik sturing aan het mobiele telefoongebruik van mijn kinderen, enzovoort.

Er kan onder ouders sprake zijn van opvoedingsverlegenheid. In onze tijd hebben we meer prikkels dan vroeger. Ouders moeten veel ballen in de lucht houden en de sociale media hebben veel invloed. Ik denk dat we het lastiger zijn gaan vinden om moeilijkheden te bespreken. Aan de buitenkant moet alles goed gaan, anders hebben we het gevoel te falen. Eerst constateerden we dat ouders hun kinderen als prinsjes en prinsesjes wilden laten opgroeien. Nu streven ouders er ook naar dat bij henzelf alles perfect moet zijn. Terwijl het juist zo mooi is om te delen waar je tegenaan loopt. Dan sta je ook open voor tips.’

Wanneer er maatschappelijke problemen spelen, legt de overheid die snel op het bordje van de school’

Gerdien Lassche

Durf

‘Durf ermee naar buiten te komen als het niet zo goed gaat’, benadrukt de beleidsmedewerker. ‘Ik denk dat het vroeger meer vanzelfsprekend was dat vragen van generatie op generatie gesteld en doorgegeven werden. Je liep makkelijker bij elkaar binnen en zag meer van elkaar. Tegenwoordig is het leven jachtiger. Ik vind het prachtig als ik zie dat er mogelijkheden worden gecreëerd om elkaar te ontmoeten en bij te staan. Ik denk dan aan koffieochtenden waarbij een ervaren moeder luistert naar een ander, meedenkt en tips kan geven, omdat ze hetzelfde heeft doorgemaakt. De ROV organiseert dergelijke ochtenden en het is mooi als ook de school deze initiatieven neemt. Je kunt zoveel van elkaar leren en elkaar helpen.’

Basis

Als een kind extra zorg nodig heeft, wordt afstemming tussen school en thuis des te belangrijker. Lassche: ‘Juist dan is het raadzaam om elkaar goed te informeren en regelmatige contactmomenten te plannen. Leerkrachten kunnen delen waar ze aan denken voor wat betreft de hulp voor het kind en welke weg ze zien. Maar het is heel mooi om eerst aan de ouders te vragen welk pad zij zien voor hun kind. Vertel niet meteen waar je aan denkt, daar kun je ouders mee overvallen. Neem de ouders vanaf het begin mee in het proces. Het wordt heel spannend als ouders en leerkracht niet op dezelfde lijn zitten. Vaak gebeurt dat wanneer de verwachtingen van de ouders niet goed zijn afgestemd op de school. Zorg er dan voor dat die verbinding tot stand wordt gebracht door samen te ontdekken wat de basis is waar je het over eens bent. Vanuit die basis kun je verder.’

Bewust

‘Wat een kind doet, raakt ook de ouders, ongeacht waar het over gaat. Als hun kind een ander kind pijn doet, slechte cijfers haalt of beter naar het speciaal onderwijs kan gaan, vinden ouders dat moeilijk. Daar moeten onderwijsgevenden zich steeds van bewust blijven.’

Terug naar overzicht