Studium Generale: Homiletiek bij de Puriteinen

Op woensdag 27 maart 2024 geeft prof. A. Baars een lezing over hermeneutiek en homiletiek bij William Perkins. Deze lezing is een samenwerking tussen Studium Generale en CGO.

William Perkins (1558 – 1602) wordt beschouwd als ‘de vader van het Engelse puritanisme’. In zijn visie op de Schrift is hij een volgeling van de grote reformatoren vóór hem, met name van Calvijn. Dit houdt onder meer in dat hij volstrekt uitgaat van het goddelijk gezag van de Schrift.

Voor hem zijn de menselijke auteurs van de Bijbel de ‘schrijvers’ of ‘secretarissen van de Heilige Geest’. Hij hecht daarom zeer aan de letterlijke betekenis van de tekst en staat wat huiverig tegenover de allegorische exegese.

Schrift met Schrift vergelijken

Liever spreekt hij in dat geval van de ‘figuratieve betekenis’ van een tekst. Zijn uitleg wordt sterk beheerst door de regel ‘Schrift met Schrift vergelijken’. Wat zaken betreft die letterlijk zo niet in de Schrift voorkomen (bijvoorbeeld: voorschriften voor de invulling van de liturgie) moet men deze regel hanteren: men moet uitgaan van algemene Bijbelse principes en daaruit via logische conclusie concrete uitspraken doen.

Puriteinse drieslag

Het meest baanbrekend is Perkins’ visie op de homiletiek in zijn De kunst/de gunst van het ‘profeteren’ (The Arte of Prophecying). Bij de opbouw van de preek gaat hij uit van de ‘puriteinse drieslag’:

  1. Een korte uitleg van de tekst;
  2. De formulering van een centrale leerstelling (doctrine);
  3. Een brede reeks van verschillende praktisch-geestelijke toepassingen (Uses – ‘gebruiken’).

Deze ‘gebruiken’ leidt hij o.m. af uit 2 Tim. 3 : 16 (‘lering’, ‘wederlegging’, ‘verbetering’ etc.). Perkins is dus voorstander van een onderscheidenlijke prediking die gericht is op het hart van de hoorders. Het taalkleed van de preek moet eenvoudig zijn (plaine style).

De prediking moet in overeenstemming zijn met de leer van de Kerk der eeuwen en uitmonden in het ‘Christus alleen’!

Over de spreker

Prof. A. Baars is theoloog. Hij was predikant en hoogleraar praktische theologie.

Datum

Woensdag 27 maart 2024 - 19.45 tot 22.00 uur

Aanmelden

Deze lezing bijwonen? Meld je dan aan via deze link.