Oranje boven! Op de Juliana van Stolbergschool in Kapelle, de Oranjeschool in Katwijk en CBS Koning Willem-Alexander in Uithuizen zal in april de driekleur weer vrolijk wapperen. Hoe doen deze drie scholen hun koninklijke namen eer aan?
CBS Koning Willem-Alexander in Uithuizen
‘Verbindende vorst voorbeeld voor onze school’
Het logo van de school, de oranje details in de inrichting, de omschrijving op de website... CBS Koning Willem-Alexander uit Uithuizen koketteert lustig met de naam van de koning. ‘De kroon op je toekomst’, zo prijst de school zichzelf aan om nieuwe leerlingen te werven. Op de website voert de kleur oranje de boventoon.
‘Eerder droeg de school de wel heel vaak voorkomende schoolnaam De Regenboog’, vertelt directeur Mathilde Lievers. ‘We maken deel uit van de Vereniging van Christelijk Primair Onderwijs in Noord-Groningen. Daar waren al meer Regenbogen lid.’
Op de school in Uithuizen was rond de troonsbestijging van Koning Willem-Alexander in 2013 een ludieke actie, waarbij de naam van de school even veranderde in Koning Willem-Alexander. ‘Het team vond de naam echter zo goed gekozen dat we besloten hem te houden. We hebben toestemming gevraagd en gekregen van de Rijksvoorlichtingsdienst. Dat schrijven hangt altijd nog ingelijst in de school.’
Sportinstuif
Directeur Lievers associeert de kleur oranje onder andere met sport. ‘In onze school speelt sport een belangrijke rol. De sportvelden liggen meteen naast de school, wat veel mogelijkheden biedt. Onze vakdocent sport organiseert rond Koningsdag ook altijd een leuk programma. Voor de kleinsten is er een sportinstuif. De kinderen zijn lekker met elkaar bezig en dragen allemaal het oranje T-shirt van de school.’
Een sterk punt van koning Willem-Alexander is dat hij werkt aan verbinding en respect, vindt Lievers. ‘Daarin is hij echt een voorbeeld voor onze school. Hij legt relaties binnen Nederland, maar ook daarbuiten. Die vaardigheid van het koningshuis heeft ons land al heel veel gebracht. Onze koning heb ik heel hoog staan.’
‘We zijn trots op Nederland op een gezonde manier, met een glimlach’
Mathilde Lievers
Kernwaarde
De kernwaarde van verbinding probeert CBS Koning Willem-Alexander ook te vertalen in haar onderwijspraktijk. Kinderen van veel verschillende nationaliteiten bezoeken de school. ‘We hebben leerlingen uit Pakistan, Irak, Iran, Turkije, Eritrea en Denemarken. Eerder was er hier in de buurt een opvang voor minderjarige asielzoekers, en de volgende generatie daarvan zit nu bij ons op school. Ze kiezen voor onze school omdat ze hier gezien worden, omdat we werken aan onderlinge verbondenheid.’
Of alle kinderen van CBS Koning Willem-Alexander het volkslied moeten kennen als ze van school gaan? ‘Moeten vind ik een groot woord. Het is mooi om het aan kinderen mee te geven, net als het Groningse volkslied. We bespreken er de achterliggende gedachten bij. Het is trots zijn op Nederland op een gezonde manier, met een glimlach.’
Oranjeschool in Katwijk
‘Koningspaar bij ons van harte welkom’
Katwijkers zijn echte Oranjeklanten, vertelt Heleen Reitsma, adjunct-directeur van de Oranjeschool. ‘In het verleden zijn er vaak volksfeesten geweest bij heuglijke feiten in de koninklijke familie. Dat Juliana hier als prinses tijdens haar studententijd heeft gewoond, vervult Katwijkers nog altijd met trots. Het huis dat ze huurde aan de Voorstraat, “Ons prinsesje”, herinnert ons aan die tijd.’
Hoe de Oranjeschool aan z’n naam komt, is lastig te achterhalen. Reitsma heeft het boek Hervormd gevormd, hervormde scholen in Katwijk van 1892 tot 1992 erop nageslagen. ‘Onze school is in 1933 begonnen. Voor de oorlog heetten de hervormde scholen in eerste instantie school 1, 2 en 3. Ergens tussen 1933 en 1940 moet de naam van de school aan de Secretaris Varkevissersstraat al veranderd zijn, want in de oorlog kreeg ze het verbod opgelegd om niet langer Oranjeschool te heten. Ik kon echter niet achterhalen wanneer en waarom onze school zo is genoemd.’
Koets
Wat wel duidelijk is, is dat de school die nu tot scholenvereniging Prohles behoort, het oranjegevoel graag levend houdt. ‘We hebben voor alle leerlingen een oranje T-shirt. De verjaardag van de koning is een blij moment, maar ook met Prinsjesdag doen in alle klassen de kinderen hun best om een glimp op te vangen van het koningspaar en hun koets.’
De school viert de Koningsspelen uitbundig. ‘Hier in Katwijk zorgt het Welzijnskwartier voor de zogenaamde Oranjebox, een spellenpakket voor de onderbouw. De kleuters leren naast ons volkslied liedjes als Rood, wit en blauw zijn de kleuren van de vlag. De leerlingen van groep 3, 4 en 5 doen een vossenjacht of ander spel in de omgeving van de school.’
De kinderen van de bovenbouw vertrekken op de dag van de Koningsspelen naar sportpark De Krom. ‘Het leuke is dat daar vrijwel alle Katwijkse leerlingen van groep 6 tot en met 8 samen zijn om feest te vieren. Ze kunnen zich inschrijven voor allerlei workshops. Aan de openingsact en workshops waarbij we ons vanwege onze identiteit niet thuis voelen, doen we niet mee.’
‘In de oorlog mocht onze school niet Oranjeschool heten’
Heleen Reitsma
Hoog bezoek
De Oranjeschool besteedt niet ineens, vanwege haar naam, extra veel aandacht aan de vaderlandse geschiedenis. Wel worden alle leerkrachten warm bij het idee dat een lid van het Koninklijk Huis hun school zou bezoeken. Reitsma: ‘Ik deelde de vragen voor dit interview in de team-app. Bij de vraag: “Hoe zouden jullie het vinden als iemand van het Koningshuis de school zou bezoeken?” werd iedereen razend enthousiast. “Wat zou dat leuk zijn, zulk hoog bezoek!” “Een goed idee voor een thema voor in april. We gaan in onze kleuterklas een paleis inrichten. Het koningspaar is van harte welkom!”’
Juliana van Stolbergschool in Kapelle
‘Motto van stammoeder Oranjehuis motiveert nog steeds’
De naam van de Juliana van Stolbergschool in het Zeeuwse Kapelle herinnert aan de stammoeder van het Oranjehuis. ‘Ze was geen heilige, maar wel iemand die ons een levensmotto heeft nagelaten dat voor onze school van belang is,’ vertelt directeur Gerard van de Weerd.
‘Voor haar naam is bewust gekozen toen de school in 1975 werd opgericht. Drie jaar geleden hebben we opnieuw de grondslag van onze school doordacht, en ook waarom we voor haar naam hebben gekozen.’
Juliana van Stolberg had zeventien kinderen. Ze richtte voor hen een school op om hen protestants onderwijs te kunnen geven. Op die school nodigde ze ook kinderen van andere edellieden uit, onder het motto “Hoe meer kinderen, hoe meer gebed”. Ze doelde erop dat er dan meer vaders en moeders zouden bidden voor de school. Van de Weerd: ‘Die woorden van haar vinden we nog steeds heel waardevol. We willen werken in afhankelijkheid van God. En we weten ons gedragen door het gebed van de ouders.’
Politiek bewustzijn
Naast gerichtheid op het Koninkrijk van God wil de Juliana van Stolbergschool kinderen ook goed burgerschap leren. ‘Dat is niet per se vanwege de naam van onze school, maar heeft te maken met onze identiteit. We willen kinderen politiek bewustzijn bijbrengen, hen leren hoe ze als christen kunnen staan in onze democratie. Zonder al te sterk te hangen naar het verleden mogen we ze vanuit onze geschiedenis wel bewust maken van de band die er was en is tussen God, Nederland en Oranje.’
Elk jaar doet de Zeeuwse school mee aan de Koningsspelen. Het ene jaar organiseert de oudercommissie een spelletjesmorgen, het andere jaar zorgt het team voor een sportdag. Voordat de Koningsspelen bestonden, ging de hele school naar de aubade, maar Van de Weerd gunt zijn personeel graag een vrije Koningsdag.
‘Graag zie ik heel Kapelle bij de aubade’
Gerard van de Weerd
Enthousiast
Het is de directeur wel opgevallen dat bij de aubade in Kapelle het publiek overwegend uit de achterban van de school komt. ‘Daarvoor ben ik dankbaar. Mooi dat we de traditie van het vorstenhuis in onze democratie in ere houden. Toch zou het nog beter zijn wanneer ouders en kinderen van álle scholen in onze plaats goed vertegenwoordigd zouden zijn.’
In het gemeentelijke scholenoverleg en in een overleg met de Oranjevereniging heeft Van de Weerd gevraagd hoe alle scholen bij de aubade kunnen worden betrokken. ‘Het resultaat van die bespreking is dat elke Kapelse school de liederen van tevoren verspreid onder de kinderen om hen alvast enthousiast te maken. Het is mooi als het een feest voor heel onze plaats is.’